۱۲×۴. بنِ نقلی

بنِ نقلی بنی‌ست که در ساختمانِ بندِ فعلیِ پیش‌وازِ حالِ گزارشی به کار می‌رود. این بن از افزودنِ پس‌وندِ /-æ/ به بنِ گذشته پدید می‌آید (نگاه کنید به جستارِ ۲۰×آ.).

جستارها

آ. کاربرد

بنِ نقلی در زبانِ پارسی کاربردهایِ زیر را دارد:

ب. بنِ نقلی در نقشِ گزاره

برایِ هم‌پایگیِ زنجیره‌ایِ دو جمله که نهادشان مشترک باشد و پشتِ سرِ هم رخ داده باشند می‌توان گزاره‌یِ نخستین هم‌وند را به چهره‌یِ بنِ نقلی آورد (نگاه کنید به جستارِ ۱۷×آ.) و هم‌پایگی را با ساختِ بی‌میانجی به کار برد:

پیرمرد فریادی کشیده، آناً مرد.

مجتبی مینوی (سده‌یِ سیزدهم و چهاردهم خورشیدی)

وقایعِ عمده‌یِ آن سال را بعضی‌ها در یک کتاب نوشته، انتشار می‌دهند.

علی‌اکبرِ دهخدا (سده‌یِ سیزدهم و چهاردهم خورشیدی)

آب بعد از این که به این حوض‌ها می‌رسید از آن‌ها جاری شده، بیرون می‌آمد.

مجتبی مینوی (سده‌یِ سیزدهم و چهاردهم خورشیدی)

در این جای‌گاه، نمودهایِ گزاره‌ایِ بنِ نقلی برابر با نمودهایِ گزاره‌یِ هم‌وندِ دوم می‌باشد.

دیدگاهتان را بنویسید