دستورِ زبانِ پارسی

The presumptive mood is only applied in the Tajik idiom; it represents a process or a certain state whose taking place or existence the speaker believes to be probable (see “Tadschikische Studiengrammatik” by Prof. Dr. Lutz Rzehak, page 87, and the article of Firuza Amanova inمجلهء زبانشناسی, ۱۵^th and 16^th issue, page 5 and 6):

Verb phrases in the presumptive and the indicative differ syntactically from verb phrases in the indicative in the following points:

1. Presumptive participles appear instead of present or perfect participles.
2. Conjugated suppletive verbs are used to conjugate the presumptive participle.

Accordingly, the following patterns appear:

• Presumptive present and future by replacing the present participle:

  پدر و مادرم پگاه از مسکو می‌آمدگی‌ستند. (= شاید فردا پدر و مادرم از مسکو بیایند.)

  قرآنِ شریف را او هر روز می‌خواندگی‌ست. (= فکر می‌کنم هر روز قرآن می‌خواند.)

• Presumptive pre-present and pre-future by replacing the perfect participle:

  او کی‌ها از آن جا گریختگی‌ست. (= لابد او مدّت‌هاست که از آن جا گریخته است.)

  وی امروز طبیب را دیدگی‌ست. (= وی شاید امروز طبیب را دیده باشد.)

• Presumptive present progressive by replacing the perfect participle:

  شما به نزدِ ما آمده ایستادگی‌ستید. (= لابد شما دارید به نزدِ ما می‌آیید.)

  باوگان به خانه رفته ایستادگی‌ستند. (= فکر می‌کنم که کودکان دارند به خانه می‌روند.)