۱۵•۶. Vocatives

The vocative is a sentence constituent which represents the addressee of the speech. In contrast to other sentence constituents, it does not depend on the predicate.

There has been a dedicated case for the vocative in the Proto-Indo-European language. This case has held its ground in a few Indo-European languages, but in the other languages it has been replaced by the nominative. In Persian, the vocative appears in the following syntactical forms:

  1. Definite noun phrase:

    سعدی! در این جهان که تویی ذرّه‌وار باش!

    گر دل به نزدِ حضرتِ سلطان‌ت آرزوست

    Saadi (12th and 13th Century AD)

  2. Adpositional phrase with the preposition /æj/ ای:

    ای برادر! تو همه اندیشه‌ای

    مابقی خود استخوان و ریشـه‌ای

    Rumi (13th Century AD)

    قرار و خواب زِ حافظ طمع مدار ای دوست!

    قرار چی‌ست؟! صبوری کدام؟! خواب کجا؟!

    Hafez (14th Century AD)

    In this case, subordinate clauses can also be applied as adpositional focuses in Persian (see 18•۳•a. Subordinate Clause in the Syntax of Vocative):

    ای که در کویِ خرابات مقامی داری!

    جمِ وقتِ خودی ار دست به جامی داری

    Hafez (14th Century AD)

  3. In archaic idioms, also adpositional phrase with the preposition /æjɒ/ ایا, the enclitical postposition /-ɒ/ or the circumposition /æj ~ -ɒ/:

    ایا شاه‌محمودِ کشورگشای!

    زِ کس گر نترسی بترس از خدای!

    Ferdowsi (10th and 11th Century AD)

    حافظا! در کنجِ فقر و خلوتِ شب‌هایِ تار

    تا بود وردت دعا و درسِ قرآن غم مخور!

    Hafez (14th Century AD)

    تا برده‌ای دل را گرو، شد کشتِ جان‌م در درو

    اوّل تو ای دردا برو! آخر تو درمانا بیا!

    Rumi (13th Century AD)

  4. Also in archaic idioms adpositional phrase with the preposition /jɒ/ یا, normally in
    Islamic context:

    به جز «یا دوست» حرفی بر سرِ راه‌ش نمی‌گویم

    تکلّف بر طرف اشرف گدایی این چنین باشد

    Mohammad Saeed Ashraf (17th Century AD)

    بر زد دو بالِ خود را بر هم

    از چی‌ست آن؟ ندانم یا رب!

    Masud Saad Salman (11th and 12th Century AD)


The vocative is often emphasized by the invocative adverbial /ælɒ/ الا in archaic idioms:

الا ای توتیِ گویایِ اسرار!

مبادا خالی‌ت شکّر زِ منقار!

Hafez (14th Century AD)

الا یا خیمگی! خیمه فرو هل!

که پیش‌آهنگ بیرون شد زِ منزل

Manuchehri (10th and 11th Century AD)

Leave a Reply